اثرات روزه و توصیه های غذایی در ماه مبارک رمضان

در دین اسلام یکی از شرایط روزه داری، امتناع از خوردن و آشامیدن از طلوع فجر تا غروب خورشید است و از دیدگاه علم پزشکی روزه داری به زمانی اطلاق می شود که هیدرات های کربن (قندهای) ذخیره شده در بدن، در چرخه سوخت و ساز مورد استفاده قرار گرفته و انرژی بدن از راه های دیگر تأمین شود که این حالت معمولاَ دو روز پس از اولین روز روزه داری اتفاق می افتد. در این حالت بدن برای تأمین انرژی ابتدا از چربی های ذخیره شده و سپس از بافت عضلانی به عنوان منبع انرژی استفاده می کند.

در حالت عادی،‌ همواره مقداری از چربی مواد غذایی در نقاط مختلف بدن ذخیره می شود، به مرور زمان این چربی ها فشرده شده و احتمال اینکه مورد استفاده مجدد قرار بگیرند بسیار کمتر می شود.

روزه داری حتی در افراد لاغر و یا با وزن طبیعی به بدن فرصتی می دهد تا این چربی ها را از ذخـایر آن آزاد کرده و مصـرف نماید و پس از پایان روزه داری، ذخایـ‌ر تحلیل رفته جایگزیـن می شود .

اثرات روزه در سلامت جسم

کاهش وزن با سوخت و ساز چربی های اضافی و نو شدن ذخایر چربی بدن شادابی و نشاط بدن، کاهش کلسترول و LDL و افزایش HDLخون، استراحت دستگاه گوارش و بهبود عملکرد آن، افزایش مقاومت بدن در برابر بیماری‌ها، افزایش اعتماد به نفس و شادابی و کاهش اضطراب و افسردگی، کاهش و کنترل عوامل خطر بیماریهای قلبی عروقی مانند فشار خون بالا و چربی خون بالا، کاهش و کنترل بروز علائم حساسیت و آلرژی و کمک در ترک عادت های غلط مانند کشیدن سیگار و پر خوری ازجمله اثرات روزه در سلامت جسم می باشد.

رژیم غذایی این ماه نباید با رژیم افراد در شرایط عادی، تفاوت داشته باشد. چرا که تغییر ناگهانی عادت تغذیه ای، خطرناک است .

هر ساله پس از ماه رمضان افراد افزایش وزن پیدا می کنند و یا ضعیف و دچار بیماری های گوارشی می شوند که پرخوری و بد خوری دلیل عمده این عوارض است، بنابراین مواد غذایی چون گوشت،‌ مرغ ، ماهی،‌ لبنیات و سبزی ها باید قسمت اعظم رژیم غذایی شخص را بگیرد.

مصرف تمام مواد غذایی باید روی اصول و برنامه باشد مثلاَ مصرف بالای لبنیات بدون مصرف آب به میزان کافی،‌ احتمال ایجاد سنگ های مجاری ادراری را افزایش می دهد. همچنین مصرف مواد پروتئینی (گوشت ،‌ مرغ ، ماهی)‌ به تنهایی کافی نیست، بلکه در کنار آنها باید از سبزیجات،‌ سالاد،‌ آب و حبوبات استفاده کرد، تا از یبوست جلوگیری شود و باید در نظر داشت که مصرف غذاهای پروتئینی باعث تشنگی می شود.

در خصوص کودکان و نوجوانانی که برای اولین بار روزه می گیرند باید تمام مواد غذایی در رژیم غذایی آنها گنجانده شود، این نوجوانان باید در وعده سحر به مقدار کافی غذا بخورند.

نکته ای که باید مورد توجه قرار داد این است که به دلیل ساعات طولانی گرسنگی باید از غذاهای دیر هضم استفاده نمود و از غذاهای زود هضم پرهیز نمود چرا که فرد سریعتر احساس گرسنگی می کند.

غذاهای دیر هضم از جمله حبوبات و غلات مثل جو، گندم، جو دو سر،‌ لوبیا،‌ عدس،‌ آرد سبوس دار،‌ برنج با پوست و سیب زمینی، غذاهای زود هضم نیز مانند‌ غذاهای حاوی قند ، آرد سفید و غذاهای حاوی فیبر غذایی از جمله غذاهای حاوی سبوس، گندم سبوس دار، غلات و حبوبات، انواع سبزی ها مانند لوبیای سبز، نخود، ذرت، اسفناج، برگ چغندر، میوه های با پوست، میوه خشک شده مثل برگه زرد آلو، انجیر، آلو خشک، بادام هستند.

انتهای پیام/ دکتر سهیلا ولدیان