کوچ در کهگیلویه و بویراحمد به روایت آمار/ گردشگری عشایر با چاشنی کوچ/ ضرورت برنامه ریزی بهتر برای بقای کوچ پیاده

کوچ ییلاقی و قشلاقی برای عشایر یک سفر تکراری اما پرفراز و نشیب است و از نگاه علاقه مندان این سبک زندگی سنتی، تماشای زندگی مردمان سختکوشی است که همنشین خاک و همنفس باد هستند.

فرایند کوچ همه چیزش قشنگ است از گله‌های گوسفند و بزهایی که با شکل و شمایل گوناگون و رنگ های متنوع در کنار یکدیگر حرکت می‌کنند، چهارپایانی که با شتاب گام برمی دارند تا کودکان و بانوان عشایری که با چهره‌های خندان بر پشت آنان سوار شده‌اند گوشه ای از زندگی ساده این قشر را به نمایش می‌گذارد.

اما شاید قشنگ ترین لحظه های سفر کوچ نشینان که تماشای آن تجربه ای خیال انگیز است هنگامه شبانگاهان باشد جایی که ایل برای استراحت توقف می کند و یکی از اهالی در کمترین زمان آتشی روشن می کند.

آتش افروخته شده که زیبایی خیره کننده ای در تاریکی شب دارد آنجا که یکی از اهالی ایل در نزدیکیش نی می نوازد و در گوشه ای دیگر یکی از افراد ایل با صدایی زیبا اشعاری مانند ایل و بار میش قطار می خواند یادآور یک موسیقی زنده است که اگر در مناطق شهری اجرا شود با صرف هزینه زیاد برای گردشگران امکان پذیر می شود.

تکاپوی بانوان در گرداگرد آتش برای تدارک یک شام ساده مثل آش ماست دارد، بوی مست کننده این غذای محلی که عطر گیاهان کوهی آن را دلچسب تر کرده بخش دیگری از جذابیت های تماشای کوچ است که هنگام صرف غذا و همهمه ایل دلرباتر می شود.

گردشگری عشایر بر پایه کوچ
اگرچه کوچ عشایر در سال های اخیر دست خوش تغییراتی مانند استفاده از خودرو شده اما این سبک اصیل زندگی ایرانی هنوز زنده است و زیبایی های خاص خودش را دارد، بسیاری از مسافران در جاده های ارتباطی کهگیلویه و بویراحمد با دیدن عشایر در کنار جاده ها به هنگام کوچ ،خودروهای خود را متوقف کرده و لحظاتی این زندگی سنتی را تماشا و از آن عکس می گیرند.

کوچ عشایر در فصل بهار مانند اکوموزه ای طبیعی است که سبک زندگی عشایر کوچنده را به تصویر می کشد،تجربه تماشای این فرایند در دل کوه و میان آن همه صخره و سنگ و با پای پیاده جلوه های خیال انگیزی دارد که از نظر گردشگری مردم شناسی می تواند ظرفیت خوبی برای توسعه اقتصادی در کهگیلویه و بویراحمد باشد.

گردشگری عشایر در کهگیلویه و بویراحمد
یک کارشناس حوزه گردشگری اعتقاد دارد که سنت کوچ عشایر یادآور این نکته است گردشگری، تنها در شهرها و آپارتمان‌ها جریان ندارد، بلکه در دل طبیعت و در کنار دام‌ها و چادرها هم می‌تواند بسیار دلنشین باشد. علی اکبر پاک افزود:کوچ دورانی است که در آن می توان زندگی مردمانی که چلچراغی از صفا،سادگی،مهر هستند،آنانی که آسمان سقف خانه هایشان و زمین فرش زیرپایشان است را به تماشا نشست.

وی بیان کرد: برای معرفی جاذبه های گردشگری استان اجرای جشنواره کوچ عشایر در بهار امسال برنامه ریزی شده است.

ظرفیت های زندگی عشایر گردشگری از نگاه هنرمندان
یک عکاس نامدار کهگیلویه و بویراحمد اعتقاد دارد: در مناطق عشایری استان زبان، موسیقی، غذاهای محلی، پوشاک، ترانه، صنایع دستی، رقص و لباس‌های محلی به همراه آیین‌هایی مانند جشن‌های محلی سبک و سیاق زندگی این قشر تلاشگر ظرفیت های کم مانندی برای گردشگری دارد. حسن غفاری افزود:فعالیت‌های روزانه چون دوشیدن شیر، تهیه ماست، کره‌گیری، روغن‌گیری، پشم‌چینی و قالی‌بافی با نوای نی مردان و نغمه های زنان ایل از دیگر ظرفیت های گردشگری عشایری است.

وی تاکید کرد: حرکت دسته جمعی انسان در کنار دام در طبیعت بکر،صدای زنگوله‌ها،هی هی چوپان ها، تکاپوی زنان با پوشش لباس محلی رنگارنگ که برای تامین غذای خانواده در توقفگاه ها تلاش می کنند برای بسیاری از مردمان شهرنشین نوستالژی و تجربه ای دلچسب است.

وی با بیان اینکه عشایر راه حفاظت از طبیعت را خوب می دانند تاکید کرد: حضور این قشر در سیاه چادرهایی که در دل طبیعت برپا شده سرمایه ای برای حفاظت از طبیعت است. غفاری البته با اشاره به تجربه های حضور مداومش در مناطق عشایری کوچ با خودرو را از آسیب های زندگی عشایر در سال های اخیر عنوان کرد و از مسوولان خواست در این خصوص چاره اندیشی شود.

این عکاس نامدار تصریح کرد: هنگامی که عشایر به شکل پیاده کوچ می کنند به علت طول کشیدن زمان سفر از ییلاق به قشلاق یا برعکس کمترین آسیب به مراتع وارد می شود.

کوچ در کهگیلویه و بویراحمد به روایت آمار
معاون توسعه و امور زیربنایی مدیرکل امور عشایر کهگیلویه وبویراحمد گفت: می گوید: کوچ حدود هشت هزار خانوار عشایری استان به مناطق ییلاقی براساس تقویم رسمی ستاد کوچ پنجم اردیبهشت آغاز می شود اما شماری از خانوارهای عشایری مناطق بسیار گرم استان زودتر از زمان مقرر را در مناطق گرمسیری آغاز کرده اند.

سید مهدی عباسیان افزود: کوچ عشایر کهگیلویه و بویراحمد به شکل های خودرویی و پیاده انجام می گیرد. وی تاکید کرد: کوچ با خودرو در مدت زمان ۴۸ ساعت انجام می گیرد اما به علت توقف عشایر در مسیر برای تعلیف دام و استراحت خانواده کوچ پیاده در مدت زمان ۱۵ تا ۲۰ روز به طول می انجامد.

رویداد کوچ که از سال های دور تاکنون برای تامین آب علوفه از مناطق گرمسیری و سردسیری انجام می شد همواره از نگاه تیزبین عکاسان دور نمانده و افراد زیادی برای شکار لحظه ها رنج سفر را به جان می خرند تا همنشینی مردمان سختکوش عشایر با طبیعت را به تصویر بکشند که این ظرفیت فرصتی برای رونق گردشگری عشایری در کهگیلویه و بویراحمد به شمار می رود.