پریشانی 15 ساله، تالاب پریشان / برداشت بیرویه آب؛ عامل اصلی خشکی تالاب پریشان
تالاب پریشان، یکی از جواهرات طبیعی استان فارس، اکنون در سایه بیتوجهی و برداشتهای بیرویه از منابع آبی، به یک خاطره تلخ تبدیل شده است. ۱۵ سال از آغاز دوره خشکی این تالاب میگذرد و در این مدت، نه تنها زیباییهای طبیعی آن از بین رفته، بلکه تهدیدات زیستمحیطی ناشی از این بحران نیز به شدت افزایش یافته است.
در این گزارش به بررسی وضعیت کنونی تالاب پریشان و پیامدهای ناشی از خشکی آن خواهیم پرداخت.
آغاز خشکی از سال ۸۸
رئیس اداره حفاظت محیط زیست کازرون، در حاشیه بازدید مسئولان قضایی از تالاب پریشان، آغاز دوره خشکی این تالاب را از سال ۱۳۸۸ اعلام کرد.
محمد امین بیرامی، به عوامل مؤثر در این بحران اشاره کرد و گفت: «برداشت بیرویه از منابع آبی و عدم تخصیص حقابه، تالاب پریشان را در وضعیت نامناسبی قرار داده است.»
بیرامی همچنین خاطرنشان کرد که این تالاب به دلیل کمبود بارندگی و حفر صدها چاه مجاز و غیرمجاز در اطراف آن برای استفاده در امور کشاورزی، به تدریج به سمت خشکی پیش رفته است.
پیامدهای خشکی تالاب
بیرامی افزود: «دوره خشکی دریاچه پریشان به دلیل کمبود بارندگی و حفر صدها چاه مجاز و غیرمجاز در اطراف آن برای استفاده در امور کشاورزی آغاز شد.»
او با ابراز نگرانی از ادامه این روند، تأکید کرد که اگر فکری به حال احیای این تالاب نشود، شاهد بحران زیستمحیطی خواهیم بود. این بحران نه تنها بر اکوسیستم محلی تأثیر میگذارد، بلکه میتواند به کاهش کیفیت زندگی ساکنان اطراف تالاب و افزایش مشکلات اجتماعی منجر شود.
مشکلات ناشی از خشکی
رئیس اداره محیط زیست شهرستان کازرون به معضلات مختلفی که بستر خشک دریاچه پریشان با آن مواجه شده، اشاره کرد و گفت: «فرونشست زمین و فرسایش خاک بستر از جمله مشکلاتی هستند که نشاندهنده بیمهری انسان به طبیعت است.»
این مشکلات به نوبه خود میتواند بر کشاورزی و منابع آب زیرزمینی منطقه تأثیر منفی بگذارد و به افزایش هزینههای اقتصادی برای کشاورزان و ساکنان محلی منجر شود.
قانون و برخورد با تخلفات
محمدحسن اتحادنژاد، رئیس دادگستری شهرستان کازرون، در این بازدید بر اهمیت اجرای قانون و برخورد با تخلفات و اضافه برداشت از منابع آب تأکید کرد.
او از آمادگی دستگاه قضایی برای برخورد قاطع با سودجویانی که به حریم تالاب تعرض میکنند، خبر داد. این اقدام میتواند به عنوان یک گام مثبت در راستای حفاظت از منابع طبیعی و احیای تالاب پریشان تلقی شود.
چالشهای محیط زیستی
در ادامه این بازدید، مشکلات محیط زیستی حوضه تالاب پریشان، از جمله تخریب و تصرف اراضی ملی، چرای غیرمجاز دام، چاههای غیرمجاز و انتقال آبهای خارج از محدوده مورد بحث قرار گرفت.
این مسائل به وضوح نشاندهنده بحرانهای ناشی از سوءمدیریت و عدم توجه به منابع طبیعی است. هر یک از این چالشها میتواند به تنهایی به تخریب بیشتر اکوسیستم تالاب منجر شود و در نهایت به نابودی کامل آن بینجامد.
تالاب پریشان؛ یک میراث طبیعی در خطر
دریاچه پریشان با مساحتی نزدیک به ۴۳۰۰ هکتار و ارتفاع ۸۲۰ متری از آبهای آزاد، به عنوان تالاب بینالمللی در کنوانسیون رامسر ثبت شده است.
این تالاب که زمانی زیستگاه میلیونها ماهی و پرنده بومی و غیر بومی بود، اکنون در آستانه نابودی قرار دارد و نیازمند توجه فوری و اقدامات مؤثر برای احیا است.
ضرورت اقدام فوری
در این راستا، کارشناسان محیط زیست و فعالان اجتماعی خواستار ایجاد برنامههای عملیاتی برای احیای تالاب پریشان هستند. این برنامهها باید شامل مدیریت منابع آبی، تخصیص حقابه مناسب و نظارت دقیق بر فعالیتهای کشاورزی و صنعتی در حوضه آبریز تالاب باشد.
همچنین، آموزش و آگاهیبخشی به جامعه محلی درباره اهمیت تالابها و نقش آنها در حفظ تنوع زیستی و تأمین آب نیز از اهمیت ویژهای برخوردار است.
خشکی تالاب پریشان نه تنها یک بحران زیستمحیطی، بلکه یک چالش اجتماعی و اقتصادی برای ساکنان منطقه به شمار میآید.
با توجه به اهمیت این تالاب در اکوسیستم منطقه و تأثیر آن بر زندگی مردم، لازم است که تمامی ذینفعان از جمله دولت، سازمانهای غیر دولتی و جامعه محلی دست به دست هم دهند تا با همکاری و همفکری، این میراث طبیعی را از خطر نابودی نجات دهند و آیندهای پایدار برای آن رقم بزنند.
انتهای پیام/ حیدر رضایی
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید