نگاهی به استفاده از سلاح های غیر مجاز در کهگیلویه و بویراحمد

سید یعقوب افشون: استفاده از اسلحه از زمان های قدیم به عنوان یک ابزار حفاظتی در برابر حیوانات وحشی و غارتگران مورد استفاده بوده است و در دین مبین اسلام آموزش تیراندازی و سوارکاری و شنا مورد تأکید بوده است .

در استان کهگیلویه وبویراحمد استفاده از اسلحه از دیرباز رواج داشته است و نوعی افتخار محسوب می شد و اکثر مردان استان دارای اسلحه بودند و تا جایی که در درگیری مردم استان علیه نظام ستم شاهی مردم استان با اسلحله شخصی علیه این نظام برخواستند ، ولی امروزه با افزایش قاچاق اسلحه در استانهای همجوار و ورود آن به استان و استفاده از اسلحه در مراسمات شادی ، عزا و نزاع ها باعث رعب و وحشت و نگرانی بین مردم استان شده است و علاوه بر این استان ما جزء استان هایی می باشد که دومین وسیله خودکشی آنها اسلحه می باشد . فلذا در این مقاله به علل افزایش استفاده از سلاح و عواقب حقوقی و قضایی پیرامون قاچاق اسلحه و راهکارهای پیشگیرانه می پردازیم .

به نظر می رسد عوامل افزایش سلاح در استان :

1- با توجه به اینکه از دیرباز شغل اکثر مردم استان دامپروری بوده ، داشتن سلاح برای حفاظت از احشام یک امر ضروری بوده است .

2- با توجه به بافت قبیله ای و طایفه ای استان از گذشته درگیری هایی بر سر مراتع و چراگاهها بوده و برای قدرت نمایی در مقابل دیگر طوایف استفاده از سلاح در بین طوایف استان مرسوم بوده است .

3- به دلیل تنوع پوشش جانوری و داشتن حیوانات کوهی و پرندگان ، مردم استان در قدیم یکی از راههای تأمین معاش آنها شکار حیوانات بوده است ، هر چند امروزه به دلیل کاهش این حیوانات و حفاظت از آنها کمتر شده است ، اما به دلیل علاقه به شکار کردن مردم استان دوست دارند که اسلحه شکاری داشته باشند .

4- قاچاق اسلحه از استان های همجوار باعث افزایش سلاح در استان شده است .

5- باب شدن استفاده از اسلحه در مراسمات جهت ابراز علاقه به همدیگر و ابراز شادی .

موارد حقوقی و قضایی پیرامون قاچاق اسلحه و استفاده از سلاح :

1- طبق آئین نامه مصوب دولت در سال 1390 هر کس به طور غیرمجاز حرفه خود را تعمیر سلاح قرار دهد و در مورد سلاح های گرم و جنگی به حبس تعزیری از شش ماه تا سه سال در مورد سلاح شکاری به جزای نقدی پنجاه تا یکصد میلیون ریال محکوم می شود .

2- مطابق قانون تشدید قاچاق اسلحه و مهمات ماده 1 : وارد یا خارج کردن اسلحه و مهمات جنگی و مواد منفجره و محترقه و فشنگ و تفنگ شکاری ممنوع است ، مگر با اجازه دولت چنانچه یک یا چند نفر بدون اجازه یکی از اشیاء مذکور را وارد یا خارج کند به مجازاتهای زیر محکوم می شود :

الف : هر گاه مرتکب یا مرتکبین لااقل یک نفر از آنها مسلح باشد و در مقابل قوای دولتی مقاومت مسلحانه نماید به اعدام و اگر مقاومت ننماید به حبس با کار از 3 تا 15 سال .

ب : اگر مرتکبین هیچ یک مسلح نباشند در مورد اسلحه و مهمات جنگی و مواد منفجره به حبس جنائی درجه 1 از 3 تا 10 سال در مورد تفنگ و فشنگ شکاری و مواد محترقه به حبس عادی از سه ماه تا سه سال می باشد .

ماده 12 : هر کس به طور غیر مجاز اقلام یا مواد تحت کنترل را خریداری ، نگهداری یا حمل نماید و یا به توزیع یا فروش آنها اقدام کند و یا هر گونه معامله دیگری با آنها انجام دهد به ترتیب زیر به مجازات تعزیری محکوم می شود :

الف : مواد رادیو اکتیو یا میکروبی به حبس از 15 تا 25 سال .

ب: مواد منفجره شیمیایی یا نظامی به حبس از 2 تا 5 سال .

ج : مواد ناریه یا منفجره غیرنظامی به حبس شش ماه تا 2 سال و جزای نقدی یک تا دو برابر ارزش مواد کشف شده و در صورتی که هدف از ارتکاب جرم مقاصد غیر امنیتی از قبیل بهره برداری غیر مجاز از معادن باشد به حبس از نود و یک روز تا شش ماه .

د : گازهای بی حس کننده ، بیهوش کننده و اشک آور به حبس از شش ماه تا دوسال.

ه: مواد محترقه و شوک دهنده (شوکرها) به حبس از نود و یک روز تا شش ماه .

قانون اجازه صدور جواز و حمل سلاح مصوب 1363 :

تبصره 1 ماده واحد : سلاح فقط در ارتباط با حفظ مزارع و شکار حیوانات زیانکار به کار می رود و استفاده دیگر از آن غیرقانونی است . مطابق همین تبصره هر مجوز فقط دارای یک کاربرد می باشد و برای یک منطقه خاص در این صورت حمل سلاح باید همراه مجوز باشد و در غیر اینصورت جرم محسوب می شود .

ماده 6 : هر کس به طور غیر مجاز سلاح گرم یا سلاح سرد جنگی یا سلاح شکاری یا قطعات مؤثر یا مهمات آن را خریداری ، نگهداری یا حمل نماید یا با آنها معامله دیگر انجام دهد به ترتیب زیر به حبس تعزیری محکوم می شود :

الف : سلاح سرد و جنگی ، سلاح شکاری یا مهمات آن به حبس از نود و یک روز تا شش ماه یا جزای نقدی از ده میلیون ریال تا بیست میلیون ریال .

ب : سلاح گرم سبک غیرخودکار ، قطعات مؤثر یا مهمات آن با حبس از شش ماه تا دو سال یا جزای نقدی 20میلیون ریال تا 80 میلیون ریال .

ج: سلاح گرم سبک خودکار ، قطعات مؤثر یا مهمات آن به حبس از دو تا پنج سال .

د : سلاح گرم نیمه سنگین و سنگین و قطعات مؤثر یا مهمات آن به حبس از پنج تا ده سال .

راهکارهای پیشگیرانه :

1- اجرای طرح جمع آوری سلاح های غیر مجاز به طرق مقتضی .

2- آموزش افراد دارای سلاح مجاز .

3- استفاده از تریبون نمازجمعه و صدا و سیما برای آگاه سازی مردم جهت استفاده صحیح از اسلحه .

4- استفاده از فریضه امر به معروف و نهی از منکر توسط ریش سفیدان و بزرگان در حین مراسمات جهت استفاده نکردن از اسلحه .

5- تقسیم بندی و حل و فصل کردن قانونی مشکلات مراتع عشایر و دامداران توسط نهادهای مسئول .

6- مجوزهای صادره توسط نهادهای ذیربط با حساسیت و دقت بیشتری صورت گیرد .

7- نظارت بیشتر بر تالارهای عروسی جهت استفاده نکردن از سلاح .

8- برخورد قاطع با استفاده کنندگان از سلاح در مراسمات و نزاع ها .

9- لغو مجوزهایی که در موارد غیر از کاربرد مجوز استفاده کرده اند .

10- توزیع فشنگ به اندازه نیاز افراد صاحب مجوز .

11- اقدامات فرهنگی دستگاههای دولتی و سازمان های مردم نهاد جهت تغییر فرهنگی در نحوه استفاده از سلاح .

به قلم سیدیعقوب افشون، کارشناس امور زندانها اداره پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان کهگیلویه و بویراحمد