قطع درختان کهن‌سال در پارک جنگلی یاسوج/ داستانی از زخم‌های عمیق طبیعت / آینده پارک جنگلی یاسوج در هاله‌ای از ابهام
قطع درختان در پارک جنگلی یاسوج نه تنها یک اقدام عمرانی، بلکه یک زنگ خطر برای آینده محیط زیست و منابع طبیعی این منطقه به شمار می‌رود. در حالی که این پارک به عنوان یکی از مهم‌ترین ذخیره‌گاه‌های طبیعی در کهگیلویه و بویراحمد شناخته می‌شود، اقدام به قطع درختان کهن‌سال برای احداث مخزن آب، موجب نگرانی و اعتراضات گسترده‌ای در میان شهروندان و فعالان محیط زیست شده است.
به گزارش سلام دنا؛ این حادثه، سوالات جدی در مورد اولویت‌های توسعه و حفاظت از طبیعت را به دنبال دارد و نیازمند توجه و واکنش فوری از سوی مسئولان و سیاست‌گذاران است.
چند روزی‌ست که فیلم‌هایی از قطع درختان در منطقه پارک جنگلی یاسوج در فضای مجازی منتشر شده است؛ فیلم‌هایی که نشان می‌دهند تعدادی از درختان کهن‌سال برای احداث یک مخزن آب قطع شده‌اند. همین تصاویر کافی بود تا دستگاه قضایی به ماجرا ورود کند.
فیلم این صحنه به سرعت در شبکه‌های اجتماعی دست‌به‌دست شد. تصاویری که موجی از نگرانی و اعتراض را در میان دوستداران محیط زیست، شهروندان یاسوج و حتی مقامات قضایی برانگیخت.
سید وحید موسویان، دادستان عمومی و انقلاب یاسوج، در واکنش به این اتفاق گفت:«پس از انتشار این گزارش‌ها، معاون دادستان به محل اعزام شد و از نزدیک وضعیت را بررسی کرد. قطع درختان برای ساخت مخزن آب بوده اما جانمایی آن باید با دقت و نظارت بیشتری انجام می‌شد تا به طبیعت آسیبی وارد نشود.»
او همچنین تأکید کرد که برای متخلفان این اقدام، پرونده قضایی تشکیل شده و برخورد قانونی در انتظارشان است.
روایت‌هایی از درد دل مردم و فعالان محیط زیست
اما واکنش‌ها فقط به مسئولان قضایی محدود نماند. فعالان محیط زیست، کارشناسان و حتی برخی شهروندان یاسوجی نیز نسبت به این اتفاق واکنش نشان دادند.
یک فعال محیط زیستی گفت:«ما با توسعه و تأمین زیرساخت‌های حیاتی مانند آب‌رسانی مخالف نیستیم، اما چرا همیشه باید طبیعت قربانی شود؟ چرا نباید از قبل مطالعات دقیقی انجام گیرد؟»
یکی از اهالی محله پایین‌دست پارک جنگلی نیز که هر روز برای ورزش به این منطقه می‌آید، می‌گوید: «این پارک تنها فضای سبز واقعی ماست. با دیدن درخت‌های قطع‌شده دلم شکست. انگار بخشی از هویت ما را بریدند.»
اما آنچه بسیاری از فعالان محیط زیست را نگران کرده، فراتر از یک تخلف موردی است.
یکی از کنشگران محیط زیستی استان کهگیلویه و بویراحمد، در بازدید از منطقه به ما می‌گوید: «این‌جا فقط چند درخت قطع نشده؛ ما شاهد نابودی بخشی از یک زیست‌بوم کامل هستیم. بلوط‌هایی که شاید صد سال عمر داشتند، حالا روی زمین افتاده‌اند. چه چیزی قرار است جای آن‌ها را پر کند؟»
بلوطستان در گذر تاریخ؛ پناهگاهی برای مردم و طبیعت
پارک جنگلی یاسوج یکی از معدود ذخیره‌گاه‌های طبیعی در کهگیلویه و بویراحمد است که با بیش از ۷۶ درصد پوشش بلوط، به‌عنوان یکی از ارزشمندترین زیست‌بوم‌های غرب ایران شناخته می‌شود. بر اساس مطالعات تطبیقی بین عکس‌های هوایی سال ۱۳۴۴ و تصاویر ماهواره‌ای سال ۱۳۹۰، حدود ۴۰ درصد از پوشش جنگلی این پارک طبیعی از بین رفته است.
پارک جنگلی یاسوج در دهه‌های گذشته پناهگاه نسلی از شهروندان یاسوجی بوده که در نبود فضاهای فرهنگی و رفاهی، به دل طبیعت پناه می‌بردند. این منطقه از نظر تاریخی هم بخشی از زیست‌بوم وسیع زاگرس است که نقش حیاتی در تأمین منابع آب، هوا و خاک جنوب غرب ایران دارد. اما روند توسعه شهری و فشار بر منابع طبیعی، تهدیدی جدی برای این منطقه به شمار می‌آید.
پرسش‌های بی‌پاسخ درباره طرح‌های عمرانی
این حادثه بار دیگر سوالاتی جدی را پیش روی سیاست‌گذاران و نهادهای اجرایی گذاشته است: توسعه باید به چه قیمتی انجام شود؟ آیا تأمین نیازهای حیاتی همچون آب، مجوزی برای قربانی‌کردن طبیعت است؟ و مهم‌تر از همه، آیا جایگزینی برای راه‌حل‌های پرهزینه زیست‌محیطی وجود ندارد؟
دوگانه حفظ محیط زیست و تأمین زیرساخت‌های توسعه‌ای، چالشی است که سال‌هاست در مناطق مختلف ایران وجود دارد. اما منتقدان می‌گویند توسعه‌ای که به بهای از بین رفتن منابع طبیعی تمام شود، در نهایت هیچ سودی برای نسل‌های آینده نخواهد داشت.
از سوی دیگر، نبود نظارت مؤثر بر پروژه‌های عمرانی و بی‌توجهی به ارزیابی‌های زیست‌محیطی، موضوعی است که بارها از سوی نهادهای مدنی هشدار داده شده است. در شرایط اقلیمی امروز ایران، هر اصله درخت مثل یک سد طبیعی در برابر فرسایش و خشک‌سالی عمل می‌کند. از بین بردن آن‌ها مثل سوراخ کردن کشتی در حال حرکت است.
اکنون که پرونده به دستگاه قضایی رفته، بسیاری امیدوارند که این بار با جدیت بیشتری پیگیری شود. اما آنچه در حافظه مردم یاسوج و طبیعت زخمی بلوطستان مانده، به سادگی پاک نخواهد شد.
غروب آفتاب است. بوی خاک نم‌خورده و برگ‌های خیس بلوط، همچنان در هوا مانده. در دل پارک جنگلی یاسوج، جایی که روزگاری صدای پرندگان و خش‌خش برگ‌ها در باد تنها صدای غالب بود، حالا سکوتی سنگین و غم‌انگیز حاکم است. تنه‌های بریده‌شده درختان کهنه‌سال بلوط، مانند زخم‌هایی باز، میان زمین افتاده‌اند و رد ماشین‌آلات سنگین هنوز از خاک ناپایدار محوطه محو نشده است.
درختان قطع‌شده شاید دیگر بازنگردند، اما این حادثه می‌تواند نقطه عطفی برای بازنگری در روش‌های توسعه و تعامل با طبیعت باشد. صدای اره‌ها خاموش شده، اما زمزمه بلوط‌ها هنوز در باد شنیده می‌شود.
انتهای پیام / فاطمه احمدی
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید