خطر فرونشست زمین/تهدید جدی برای زیرساخت‌ها و زندگی روزمره مردم فارس/ دشت مرودشت؛ بحرانی‌ترین منطقه در فرونشست زمین فارس
فرونشست زمین به عنوان یک پدیده نگران‌کننده، در سال‌های اخیر به یکی از چالش‌های جدی استان فارس تبدیل شده است. این بحران که به آرامی اما به طور پیوسته در حال گسترش است، تهدیدی جدی برای زیرساخت‌ها و منابع طبیعی این استان به شمار می‌رود.
وضعیت نگران‌کننده فرونشست در فارس
استان فارس، با تاریخ و فرهنگ غنی خود، این روزها با پدیده‌ای به نام فرونشست زمین دست و پنجه نرم می‌کند. به تازگی، خبری منتشر شد که نشان می‌دهد «تمام استان‌های کشور به جز گیلان درگیر فرونشست زمین هستند» و این موضوع نگرانی‌های زیادی را در میان مردم و مسئولان ایجاد کرده است.
در این میان، استان فارس به عنوان یکی از مناطق بحرانی در این زمینه، در سال‌های اخیر شاهد وقوع حوادث نگران‌کننده‌ای بوده است.
نشانه‌های بحران
به گزارش سلام دنا ؛ در تاریخ ۱۶ خرداد ۱۴۰۳، عضو شورای بخش سیاخ‌دارنگون شیراز از ایجاد فرونشست در جاده سیاخ‌دارنگون خبر داد. به دنبال آن، در ۱۷ خرداد ماه، فرونشست در شرق دریاچه نمک مهارلو نیز گزارش شد. همچنین، در ۷ شهریور ۱۴۰۳، خروجی ساحلی شرقی رودخانه خشک شیراز دچار فرونشست شد که این امر موجب نگرانی ساکنان این منطقه گردید.
علل فرونشست زمین
کارشناسان بر این باورند که یکی از اصلی‌ترین دلایل فرونشست زمین در فارس، برداشت بی‌رویه آب برای مصارف کشاورزی است. یکی از اعضای هیأت علمی مهندسی عمران دانشگاه شیراز در یک نشست علمی اعلام کرد: «۷۰ دشت استان فارس، از جمله دشت مرودشت، با نرخ سالیانه ۳۰ سانتی‌متر در حال فرونشست هستند.» این موضوع به وضوح نشان‌دهنده ضرورت توجه به مدیریت منابع آبی در این استان است.
واکنش مسئولان
استاندار فارس، در دیدار با معاون وزیر صمت و رئیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، فرونشست زمین را یک موضوع نگران‌کننده دانست و بر لزوم چاره‌اندیشی علمی تأکید کرد. دکتر حسینعلی امیری معتقد است که برای مدیریت این بحران، همکاری همه سازمان‌ها ضروری است و باید یک مرجعیت مشخص برای مدیریت این موضوع تعیین شود.
دشت مرودشت؛ بحرانی‌ترین منطقه
دشت مرودشت به عنوان یکی از بحرانی‌ترین مناطق استان فارس، با میانگین فرونشست سالانه ۱۵ تا ۳۰ سانتی‌متر در حال مواجهه با این پدیده است. مدیر مرکز زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی منطقه جنوب کشور، وضعیت این دشت را بسیار نگران‌کننده توصیف کرد و بر لزوم اتخاذ تدابیر فوری برای جلوگیری از گسترش این بحران تأکید کرد.
ضرورت اولویت‌بندی دشت‌ها
مدیر مرکز زمین‌شناسی، بر لزوم اولویت‌بندی دشت‌ها تأکید کرد و گفت: «دشت مرودشت باید در اولویت اول قرار گیرد، در حالی که دشت‌های فسا، داراب، قیروکارزین، کوار و استهبان در اولویت دوم هستند.» او همچنین به کاهش میزان فرونشست در برخی از دشت‌ها اشاره کرد و گفت که با مدیریت یکپارچه می‌توان این مشکلات را حل کرد.
راهکارهای پیشنهادی
مدیر مرکز زمین‌شناسی، در خصوص راهکارهای مدیریت فرونشست، به ضرورت تغییر در روش‌های مطالعه و پایش میدانی اشاره کرد. او همچنین تأکید کرد که باید اطلاعات دقیق‌تری از وضعیت آب‌های زیرزمینی و تأثیرات فرونشست بر زیرساخت‌ها جمع‌آوری شود. این اطلاعات می‌تواند به تصمیم‌گیری‌های مؤثر در زمینه مدیریت بحران کمک کند.
فرهنگ‌سازی و آموزش
از دیگر نکات مهم در مدیریت فرونشست، فرهنگ‌سازی و آموزش در زمینه مصرف بهینه آب و استفاده از روش‌های کشاورزی پایدار است. یوسفی بر اهمیت آموزش به کشاورزان و ساکنان مناطق روستایی تأکید کرد و گفت: «آگاهی بخشی به جامعه می‌تواند تأثیر بسزایی در کاهش فرونشست داشته باشد.»
نیاز به تحقیقات علمی
تحقیقات علمی و مطالعات جامع در زمینه فرونشست زمین باید به عنوان یک اولویت در نظر گرفته شود. بر اساس داده‌های جمع‌آوری شده، باید نقاط بحرانی شناسایی و برای هر کدام برنامه‌های عملیاتی تدوین شود. این تحقیقات می‌توانند به شناسایی دقیق‌تر علل و عوامل مؤثر بر فرونشست کمک کنند و به این ترتیب، راهکارهای مؤثرتری برای مدیریت این بحران ارائه دهند.
همکاری بین‌سازمانی
مدیریت بحران فرونشست نیازمند همکاری نزدیک بین سازمان‌های مختلف است. از وزارت جهاد کشاورزی گرفته تا سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت نیرو، همه باید در یک راستا حرکت کنند تا بتوانند با این بحران مقابله کنند. تشکیل کمیته‌های مشترک و کارگروه‌های تخصصی می‌تواند به هماهنگی بهتر و اجرای مؤثرتر برنامه‌ها کمک کند.
با توجه به وضعیت بحرانی فرونشست در استان فارس، نیاز به اقدام فوری و مؤثر از سوی مسئولان و مردم بیش از پیش احساس می‌شود. این بحران نه تنها تهدیدی برای زیرساخت‌ها و منابع آبی استان است، بلکه می‌تواند تأثیرات جدی بر زندگی روزمره مردم نیز داشته باشد. به همین دلیل، همکاری بین‌سازمانی و فرهنگ‌سازی در زمینه مدیریت منابع آب، از جمله اقداماتی است که باید در اولویت قرار گیرد.
انتهای پیام /حیدر رضایی
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید