بلاد شاپور، گنجینه‌ای در سایه فراموشی/ بی‌مهری به تاریخ کهگیلویه بزرگ / آسیب‌های جدی به بناهای تاریخی بلاد شاپور
بلاد شاپور، که به عنوان یکی از مهم‌ترین و غنی‌ترین شهرهای تاریخی ایران شناخته می‌شود، در دل کهگیلویه و بویراحمد واقع شده و با تاریخ چند هزار ساله‌اش، گنجینه‌ای از فرهنگ و تمدن ایرانی را در خود جای داده است. این شهر، که روزگاری به عنوان یک مرکز تجاری و فرهنگی مهم شناخته می‌شد، امروزه با چالش‌های جدی در زمینه حفظ و نگهداری میراث خود مواجه است.
به گزارش سلام دنا؛ بی‌توجهی به این میراث غنی و عدم برنامه‌ریزی مناسب برای احیای آن، تهدیدی جدی برای هویت فرهنگی و تاریخی این منطقه به شمار می‌رود. در این گزارش، به بررسی وضعیت کنونی بلاد شاپور، چالش‌ها و فرصت‌های احیای آن خواهیم پرداخت و به اهمیت حفظ و معرفی این میراث ملی اشاره خواهیم کرد.
تاریخ و فرهنگ بلاد شاپور
بلاد شاپور که در گذشته به عنوان پایتخت ایلامی‌ها شناخته می‌شد، در دوران مختلف تاریخی خود، تحت تأثیر بسیاری از تمدن‌ها قرار گرفته است. این شهر به عنوان یک نقطه اتصال بین شوش و پارسه، نقش مهمی در تاریخ ایران ایفا کرده است. این تاریخ غنی شامل بناهای تاریخی، کاروانسراها، مساجد و بازارهای بزرگ است که هر یک داستانی از شکوه و عظمت این دیار را روایت می‌کند.
بافت قدیمی بلاد شاپور، که در حال حاضر به دلیل توسعه نامناسب شهری و بی‌توجهی به میراث فرهنگی در حال تخریب است، گواهی بر تاریخ پر بار این منطقه است. وجود بیش از ۲ هزار خانه، مسجد، حمام و کاروانسرا در این بافت نشان‌دهنده اهمیت فرهنگی و تاریخی آن است.
رنجی که بر بلاد شاپور می‌گذرد
در حالی که بلاد شاپور می‌تواند به عنوان یکی از مقاصد گردشگری و فرهنگی مهم در ایران مطرح شود، اما بی‌توجهی به هویت تاریخی و فرهنگی آن، موجب شده تا این شهر به یک مرثیه‌نامه تبدیل شود. بناهای تاریخی، از جمله بازارچه‌ها و کاروانسراها، به دلیل عدم مرمت و توجه، در معرض آسیب‌های جدی قرار دارند.
بناهای قدیمی بلاد شاپور، به ویژه بخش بازارچه آن، که به طور ناقص ترمیم شده است، اکنون به محلی برای جولان سودجویان و افرادی تبدیل شده‌اند که به تاریخ و فرهنگ این منطقه احترام نمی‌گذارند. آسیب‌های وارد شده به این بناها، نه تنها به هویت تاریخی این شهر لطمه می‌زند، بلکه باعث کاهش جذابیت گردشگری آن نیز می‌شود.
چالش‌های پیش‌رو
سؤالاتی که در ذهن دوستداران تاریخ و فرهنگ مطرح می‌شود، این است که چرا بودجه‌ای برای مرمت و نگهداری از این بناها در نظر گرفته نمی‌شود؟ آیا ارزش‌های فرهنگی و تاریخی بلاد شاپور به حدی نیست که سرمایه‌گذاری در راستای حفظ آن‌ها را توجیه کند؟
عدم توجه به این سؤالات و کمبود منابع مالی، موانع اصلی در راستای حفظ و احیای میراث فرهنگی این منطقه هستند. در دنیای امروز که ملت‌ها به حفظ و معرفی میراث فرهنگی خود می‌بالند، به‌نظر می‌رسد که بلاد شاپور می‌تواند از تاریخ غنی خود بهره‌برداری کند و آن را به نسل‌های آینده منتقل نماید.
فرصت‌ها و چشم‌اندازها
بلاد شاپور و شهر دهدشت با تمام زیبایی‌ها و تاریخ پرافتخار خود، شایسته احترام و توجه بیشتری هستند. با توجه به ظرفیت‌های بالقوه و تاریخ غنی این منطقه، می‌توان از این میراث بهره‌برداری کرد و آن را به نسل‌های آینده منتقل نمود. هرگونه توسعه و ساخت‌وساز باید بر مبنای تاریخ و فرهنگ غنی این منطقه شکل بگیرد تا عظمت و شکوه بلاد شاپور دوباره به صحنه ظهور برسد.
کاروانسرای بلاد شاپور، که به تازگی به همراه ۵۳ کاروانسرای تاریخی دیگر در یونسکو ثبت جهانی شده است، نشان‌دهنده ظرفیت‌های بالقوه این شهر برای جذب گردشگران و علاقه‌مندان به تاریخ است. این کاروانسرا با ۳۷ حجره و ۳۰ ایوان، نمونه‌ای از معماری ایرانی در عصر صفویه است و می‌تواند به عنوان یک جاذبه گردشگری مهم معرفی شود.
اهمیت میراث فرهنگی
میراث فرهنگی، نه تنها باید حفظ شود، بلکه باید به درستی معرفی و ترویج یابد. بلاد شاپور با وجود بیش از ۲ هزار خانه، مسجد، حمام، کاروانسرا و بازار بزرگ، اهمیت بالایی در فرهنگ و تاریخ ایران دارد. این بافت تاریخی با ۴۵ هکتار وسعت، یکی از بزرگترین بافت‌های تاریخی کشور به شمار می‌آید. با توجه به ظرفیت‌های این استان، می‌توان به ایجاد موزه‌ها و مراکز فرهنگی جدید پرداخت که به معرفی و حفظ این میراث کمک کند.
در دوره‌های تاریخی مختلف، کهگیلویه و بویراحمد به عنوان جزئی از خاک تمامی حکومت‌های ایران شناخته می‌شد و این نشان‌دهنده غنای فرهنگی و تاریخی این منطقه است. این استان به عنوان بخشی از تمدن ایلامی در تاریخ ایران، ظرفیت‌های خوبی برای جذب گردشگر و سرمایه‌گذاری در زمینه‌های فرهنگی و تاریخی دارد.
ضرورت همکاری‌های بین‌دستگاهی
برای احیای بلاد شاپور و حفظ میراث فرهنگی آن، نیاز به همکاری مؤثر بین نهادهای دولتی و غیر دولتی است. مسئولین باید با برنامه‌ریزی دقیق و تخصیص منابع مالی، به مرمت و نگهداری بناهای تاریخی بپردازند. همچنین، ایجاد کمپین‌های آگاهی‌بخشی برای مردم و گردشگران می‌تواند به افزایش شناخت و احترام به این میراث کمک کند.
علاوه بر این، می‌توان با همکاری دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی، به پژوهش در زمینه تاریخ و فرهنگ این منطقه پرداخت و از نتایج آن برای ارتقاء آگاهی عمومی و جذب گردشگر بهره‌برداری کرد. برگزاری نمایشگاه‌ها و رویدادهای فرهنگی می‌تواند به معرفی بهتر این میراث کمک کند و گردشگران بیشتری را جذب نماید.
بلاد شاپور به عنوان یک میراث تاریخی و فرهنگی باید در کانون توجه قرار گیرد و با برنامه‌ریزی صحیح و تأمین منابع لازم، مسیر احیای آن هموار شود. توجه به این میراث نه‌تنها به نفع خود شهر دهدشت بلکه به فرهنگ غنی ایرانی کمک خواهد کرد تا در عرصه‌های جهانی به نمایش گذاشته شود. با ارتقای آگاهی عمومی و جذب سرمایه‌گذاری‌های لازم، می‌توان به حفظ و احیای بلاد شاپور و تاریخ پرافتخار آن امیدوار بود.
حفظ میراث فرهنگی و تاریخی بلاد شاپور، نه تنها مسئولیت دولت و نهادهای دولتی است، بلکه همگان باید در این راستا همکاری کنند تا آینده‌ای روشن برای این گنجینه فرهنگی رقم بزنند. این همکاری می‌تواند شامل برنامه‌ریزی‌های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی باشد که در نهایت به احیای هویت تاریخی و فرهنگی این دیار منجر خواهد شد.
احیای بلاد شاپور و حفظ میراث فرهنگی آن نیازمند عزم ملی و همکاری همه‌جانبه از سوی نهادهای دولتی، بخش خصوصی و جامعه محلی است. بی‌توجهی به این گنجینه تاریخی نه تنها به هویت فرهنگی این منطقه آسیب می‌زند، بلکه فرصت‌های اقتصادی و گردشگری را نیز از میان می‌برد.
با سرمایه‌گذاری در مرمت و نگهداری بناهای تاریخی، می‌توانیم نه تنها گذشته‌ای پرافتخار را برای نسل‌های آینده حفظ کنیم، بلکه زمینه‌ساز توسعه پایدار و جذب گردشگران نیز باشیم. این تلاش‌ها باید با آگاهی‌بخشی به جامعه و تقویت حس تعلق به این میراث همراه باشد تا بلاد شاپور دوباره درخشش خود را بازیابد و به عنوان نمادی از تاریخ و فرهنگ غنی ایرانی در عرصه جهانی مطرح شود.
انتهای پیام/فاطمه احمدی
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید