چالش جدید تخت جمشید / نظارت و حفاظت از حریم تخت جمشید
تخت جمشید، یکی از مهم‌ترین و باارزش‌ترین آثار تاریخی ایران، همواره مورد توجه فعالان میراث فرهنگی و مردم بوده است. این مجموعه باستانی که در شهرستان مرودشت استان فارس واقع شده، به عنوان نمادی از تمدن و فرهنگ ایرانی شناخته می‌شود.
به گزارش سلام دنا ؛ در سال‌های اخیر، ساخت استخرهای کشاورزی در حریم این اثر تاریخی، نگرانی‌های جدی را در خصوص آسیب‌پذیری آن به وجود آورده است. در این مقاله به بررسی ابعاد این موضوع و نظرات کارشناسان در این زمینه خواهیم پرداخت.
تخت جمشید؛ گنجینه‌ای فرهنگی در معرض خطر
تخت جمشید، به عنوان یکی از میراث جهانی یونسکو، همواره در معرض تهدیدات طبیعی و انسانی قرار داشته است. عوامل متعددی از جمله آلایندگی‌ها، بهره‌برداری غیراصولی از منابع آب، و فرونشست زمین‌های اطراف، آینده این اثر تاریخی را در خطر قرار داده‌اند.
با این حال، ساخت استخرهای کشاورزی در حریم این مجموعه، به چالش‌های موجود افزوده است و این نگرانی را ایجاد کرده که آیا این اقدامات می‌توانند به بافت تاریخی و فرهنگی تخت جمشید آسیب برسانند یا خیر.
ساخت استخرهای کشاورزی؛ بررسی قانونی و فنی
فضل‌اله حبیبی، کارشناس باستان‌شناسی پایگاه میراث جهانی تخت جمشید، تأکید کرد که ساخت استخرهای کشاورزی در حریم این اثر تاریخی، با نظارت مستمر کارشناسان میراث فرهنگی انجام شده است.
وی بیان کرد که این استخرها با رعایت ضوابط قانونی و به منظور جلوگیری از تعطیلی کشاورزی ساخته شده‌اند. حبیبی همچنین اشاره کرد که این استخرها به صورت تل خاکی و با ارتفاع حداکثر ۱.۵ متر ساخته شده‌اند تا به نمای بصری مجموعه خدشه‌ای وارد نشود.
مواد و فرآیند ساخت
به گفته حبیبی، کف این استخرها با مواد پلیمری عایق‌بندی شده و بدنه آن با رنگ خاکی پوشیده شده است. این اقدامات به منظور حفظ استحکام و جلوگیری از نفوذ آب به خاک زیرین انجام شده است. وی همچنین تأکید کرد که در اراضی مذکور هیچ‌گونه آثار تاریخی مانند سفال یا شواهد دیگر وجود ندارد و ادعاهای مطرح‌شده مبنی بر وجود شواهد تاریخی در این اراضی، فاقد پایه علمی و مستندات معتبر هستند.
نظارت و حفاظت از حریم تخت جمشید
محمد ثابت اقلیدی، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس، در این زمینه تصریح کرد که به هیچ عنوان اجازه تجاوز به حریم مجموعه‌های با ارزش میراث فرهنگی داده نخواهد شد. وی اعلام کرد که گروه‌های کارشناسی در اداره کل میراث فرهنگی استان تشکیل شده‌اند تا از هرگونه تجاوز به حریم تخت جمشید جلوگیری کنند.
ثابت اقلیدی همچنین به تجاوزات قبلی به حریم این اثر تاریخی اشاره کرد و گفت که اخطارهایی به متخلفان داده شده و در صورت عدم تمکین، از طریق دستگاه قضائی اقدام خواهد شد.
ضرورت همکاری بین نهادها
حفاظت از تخت جمشید نیازمند همکاری و همفکری بین نهادهای مختلف است. فعالان میراث فرهنگی، کشاورزان و مسئولان باید با یکدیگر همکاری کنند تا از یک سو نیازهای کشاورزی تأمین شود و از سوی دیگر، ارزش‌های تاریخی و فرهنگی این اثر باستانی حفظ گردد. این همکاری می‌تواند به ایجاد راهکارهای پایدار برای مدیریت منابع و حفاظت از میراث فرهنگی کمک کند.
چالش‌های محیط زیستی و فرهنگی
علاوه بر نگرانی‌های مربوط به ساخت استخرها، چالش‌های محیط زیستی نیز در این منطقه وجود دارد. فرونشست زمین، تغییرات اقلیمی و آلودگی منابع آب از جمله مسائلی هستند که می‌توانند بر سلامت تخت جمشید تأثیر بگذارند. به همین دلیل، ضروری است که برنامه‌های حفاظتی به گونه‌ای طراحی شوند که نه تنها از این اثر تاریخی محافظت کنند، بلکه به بهبود وضعیت محیط زیست منطقه نیز کمک کنند.
آگاهی‌بخشی به جامعه
آگاهی‌بخشی به جامعه محلی درباره اهمیت حفظ میراث فرهنگی و تأثیرات منفی ساخت و سازها بر این آثار، می‌تواند نقش مهمی در حفاظت از تخت جمشید ایفا کند.
برگزاری کارگاه‌ها، سمینارها و فعالیت‌های آموزشی برای کشاورزان و ساکنان محلی می‌تواند به ایجاد درک بهتری از ارزش‌های تاریخی و فرهنگی کمک کند و آن‌ها را به سمت رفتارهای پایدارتر سوق دهد.
تخت جمشید به عنوان یک گنجینه فرهنگی و تاریخی، نیازمند حفاظت و مراقبت ویژه‌ای است. ساخت استخرهای کشاورزی در حریم این اثر، اگرچه با نظارت کارشناسان انجام شده، اما همچنان نگرانی‌هایی را در خصوص آسیب‌پذیری آن به وجود آورده است.
تنها با همکاری و همفکری بین نهادهای مختلف و احترام به قوانین و ضوابط، می‌توان از این میراث گرانبها حفاظت کرد و به توسعه پایدار کشاورزی در منطقه کمک نمود. در نهایت، حفظ تخت جمشید نه تنها به حفظ تاریخ و فرهنگ ایران کمک می‌کند، بلکه به نسل‌های آینده نیز اجازه می‌دهد تا از این گنجینه بی‌نظیر بهره‌مند شوند.
چشم‌انداز آینده
با توجه به اهمیت تخت جمشید و چالش‌های موجود، آینده این اثر تاریخی نیازمند توجه و اقدام جدی است. بهبود زیرساخت‌ها، توسعه پایدار کشاورزی، و حفاظت از محیط زیست باید در اولویت قرار گیرد. همچنین، با استفاده از فناوری‌های نوین و مشاوره‌های تخصصی، می‌توان به راهکارهای مؤثری برای حفظ این میراث فرهنگی دست یافت.
در این راستا، همکاری بین‌المللی و جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی نیز می‌تواند به تقویت تلاش‌های حفاظتی کمک کند و به حفظ و نگهداری تخت جمشید به عنوان یکی از بزرگ‌ترین نمادهای فرهنگی ایران یاری رساند.
انتهای پیام / حیدر رضایی
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید